به نقل از «فرارو»

(عکس) کشف کتیبه فارسی «شیرِ شمشیر به‌دست» در ارمنستان

تاریخ انتشار: ۱۳ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۶۶۷۶۷۲

پژوهشگاه میراث فرهنگی از کشف یک کتیبه فارسی با نقش «شیرِ شمشیر به‌دست» در کنار شمایل حضرت علی (ع) در یکی از روستا‌های ارمنستان خبر داد.

به گزارش ایسنا، مرتضی رضوانفر ـ عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری ـ در این باره گفت: این کتیبه فارسی با نقشی از شیرِ شمشیر به‌دست در کنار شمایل حضرت علی (ع) در یکی از روستا‌های ارمنستان کشف شده است که می‌تواند نقش شیری شمشیر به‌دست را که طبق اسناد به دوره فتحلیشاه قاجار باز می‌گردد ۶۰۰ سال به عقب برگرداند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

او درباره چگونگی کشف این کتیبه توضیح داد: سال پیش به دعوت حسین طباطبایی ـ رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ـ برای تحقیق و پژوهش میدانی به ارمنستان سفر کردم. آنچه در این پژوهش نظرم را به خود جلب کرد و می‌توانم آن را به‌عنوان یک کشف معرفی کنم بقایای مسجدی تاریخی در یکی از روستا‌های ارمنستان به نام «بجنی» است.

رضوانفر افزود: در کتیبه ساخت این مسجد، تاریخ ۶۶۱ هجری قمری، نام پنج تن آل عبا و اسامی «استاد جعفر» و «استاد محرم» به عنوان معماران این بنا ذکر شده که نشان می‌دهد شیعیان در این روستا ساکن بوده‌اند.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری ادامه داد: در این مسجد که بقایای آن در حال حاضر در یک منطقه کوهستانی واقع شده و از آن سه دیوار باقی مانده است، چهار کتیبه، یکی به عربی، دو کتیبه به فارسی و یک نقش‌برجسته وجود دارد که در سه کتیبه نقش شیر جای گرفته است.

این پژوهشگر میراث فرهنگی افزود: روی یکی از کتیبه‌های یافته‌شده در این مسجد شمایلی از حضرت علی (ع) ترسیم و در کنار آن به فارسی نوشته شده «جناب علی» و نقش یک شیرِ شمشیر به دست که به دنبال هیولایی در حرکت است، نمایان است.

رضوانفر اظهارکرد: اگر تاریخ ساخت این کتیبه را با تاریخ کتیبه ساخت مسجد (۶۶۱ هجری قمری) برابر بگیریم، می‌تواند نقش شیر شمشیر به‌دست را ۶۰۰ سال به عقب برگرداند؛ چرا که جدای از نقش شیر و خورشید که هزاران سال قدمت دارد، نخستین نشانه موجود از شیر شمشیر به‌دست مربوط به دوره فتحعلیشاه قاجار است و تا پیش از آن، شیر همواره پایش روی زمین و یا در حال حرکت بوده است.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری گفت: در این کتیبه نقش شیر در کنار شمایل حضرت علی (ع) جای گرفته و مشخصا به عنوان «شیر خدا» مطرح است؛ یعنی بیان‌کننده القابی مانند اسدالله غالب (شیر خدای غلبه‌کننده) و حیدر کرار (شیر حمله‌برنده) که ما در فرهنگ مردم به کار می‌بریم.

رضوانفر گفت: طبق بررسی‌های صورت گرفته، حضور شیعیان ایرانی در ارمنستان و منطقه بجنی، سه بار پیش از قرن هفتم هجری قمری محرز شده است؛ یکی قرن ۴ و ۵ هجری قمری که دیلمیان خصوصا سالاریان در این منطقه حکومت کردند و سکه ضرب کردند و دیگری در سال ۶۳۳ قمری که مغول‌ها به فرماندهی فردی با نام «چرماغون» این منطقه را تصرف گردند و تعداد زیادی از اسرای خراسانی را با خود به ارمنستان بردند. مغول‌ها که اسرای خود را «حَشَر» می‌نامیدند از آن‌ها برای بیگاری و سپر انسانی استفاده می‌کردند. بسیاری از این اسرا بعد‌ها در ارمنستان ماندگار شدند و گروه سوم از شیعیان ایرانی، نزاریان بودند که در سال ۶۵۴ قمری پس از قتل‌عام توسط هلاکوخان به مناطق مختلف از جمله ارمنستان پراکنده شدند.

این محقق گفت: پژوهشکده زبان‌شناسی، کتیبه‌ها و متون بنا دارد در آینده نشستی علمی برای بررسی ابعاد مختلف این کتیبه و همچنین دیگر آثار موجود در قفقاز جنوبی، شامل جمهوری آذربایجان، ارمنستان و گرجستان برگزار کند.

منبع: فرارو

کلیدواژه: کتیبه فارسی پژوهشگاه میراث فرهنگی شمشیر به دست هجری قمری حضرت علی نقش شیر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۶۶۷۶۷۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کتیبه مقبره شیخ بهایی در حرم مطهر رضوی رونمایی و نصب شد

به گزارش گروه فرهنگ و هنر ایسکانیوز، کتیبه مقبره شیخ بهاء الدین محمد معروف به شیخ بهایی بصورت کتیبه ای سنگی به طول ۲۷۰ و عرض ۷۰ سانتی متر و ضخامت ۴ سانتی متر بالای مقبره او در میان آینه کاری‌های رواق شیخ بهایی به همت سازمان عمران و نگهداری حرم مطهر رضوی آماده و نصب شده است.

جنس این کتیبه اهدایی از سنگ مرمر سبز بدون رگه و در گوشه‌های آن تزئیناتی به صورت طلا کاری نیز کار شده است تا جلوه‌ای شکوهمند به آن ببخشد.

در این کتیبه تاریخچه کوتاهی از زندگی این عالم پرآوازه که نقش بسزایی در توسعه حرم ملک پاسبان حضرت رضا(ع) داشته به صورت حجاری با روش سندبلاست با خطاطی استاد تعریفی و استاد توکلی آمده است و به معرفی تالیفات مهم، کارهای برجسته و شاگردان مطرح وی پرداخته شده است.

حضور شیخ بهایی در حرم امام رضا (ع) فصلی درخشان در تاریخ این مکان مقدس است چراکه خدمات ارزشمند او در زمینه‌های مختلف، از معماری و عمران تا مدیریت و تولیت، این مکان را به یکی از زیباترین و با شکوه‌ترین اماکن مذهبی جهان تبدیل کرد.

از مسئولیت های شیخ بهایی در حرم مطهر حضرت رضا(ع) می‌توان به «معماری و ساخت گنبد، گلدسته و ایوان‌ها» و نیز مسئولیت روشنایی و مدیریت موقوفات اشاره کرد.

ساخت ساعت آفتابی، تألیف کتاب‌های متعدد در مورد شخصیت علمی و فضایل حضرت رضا(ع) و نیز تدریس علوم مختلف در حرم مطهر رضوی از دیگر فعالیت‌های شیخ بهایی بوده است.

شیخ بهاءالدین محمد بن حسین عاملی معروف به شیخ بهایی (زاده ۱۵۷۱ در بعلبک، لبنان - درگذشته ۱۶۲۷ در اصفهان) دانشمند، عارف، شاعر، نویسنده، اخترشناس و معماری ایرانی-لبنانی بود که در علوم مختلفی از جمله ریاضیات، نجوم، فلسفه، معماری و موسیقی تبحر داشت و در زمان شاه عباس صفوی با مهاجرت به ایران، در دربار او به مقامات مهمی رسید.

محل مدفن شیخ بهایی در رواقی با نام خود این عالم است که در گذشته خود ایشان در آن محل تدریس داشته‌اند و مقبره او از شمال به صحن آزادی از جنوب به رواق امام خمینی (ره) از مشرق به رواق دارالعباده و از مغرب به رواق دارالزهد راه دارد.

انتهای پیام/

کیانوش رضایی کد خبر: 1229174 برچسب‌ها لبنان اصفهان ایران